Χηλοειδή και Υπερτροφικές ουλές
Ο υπερβολικός πολλαπλασιασμός του συνδετικού ιστού μετά από τραυματισμούς στο δέρμα μπορεί να οδηγήσει σε υπερτροφικές ουλές και χηλοειδή.
Οι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι τραυματισμοί από εγκαύματα, λοιμώξεις τραυμάτων και ορισμένες θέσεις με αυξημένη τάση του δέρματος (π.χ. ωτικό πτερύγιο) . Η παθολογική ουλοποίηση είναι μια έκφραση παρατεταμένης επούλωσης πληγών μέσω παρατεταμένης και διαταραγμένης φλεγμονώδους φάσης και, ως αποτέλεσμα, με αυξημένο σχηματισμό ουλώδους ιστού και μειωμένη αποδόμηση της εξωκυτταρικής μήτρας.
Οι υπερτροφικές ουλές είναι συχνές, περιορίζονται στην έκταση του τραυματισμού. Υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 6 μηνών μετά τον τραυματισμό και παρουσιάζουν συχνά αυτόματη υποχώρηση. Δεν είναι γνωστή η γενετική προδιάθεση δεν είναι γνωστή.
Παρουσιάζεται σαν κοκκινωπή ουλή που ανεβαίνει σαν εξογκώματα πάνω από το περιβάλλον επίπεδο του δέρματος. Οι παθολογικές ουλές μπορεί να είναι επώδυνες, σφιχτές και κνησμώδεις. Ανάλογα με την τοποθεσία, μπορεί επίσης να εμφανιστούν λειτουργικές βλάβες. Οι υπερτροφικές ουλές εμφανίζουν τραχύ δέρμα με κοκκινωπά οζίδια και πλάκες με τηλαγγεκτασία εντός έξι μηνών από το τραύμα, οι οποίες περιορίζονται στην περιοχή του αρχικού τραυματισμού.
Τα χηλοειδή είναι πιο σπάνια και εμφανίζουν συσχέτιση με τη μελάγχρωση του δέρματος. Ένα χηλοειδές εκτείνεται πέρα από τον αρχικό τραυματισμό και μπορεί να εμφανιστεί και μετά το πέρας 6 μηνών από τον τραυματισμό, ακόμη και μετά από ελάχιστο τραύμα (π.χ. θυλακίτιδα, γρατσουνιές, δήγματα εντόμων). Τα χηλοειδή δεν υποχωρούν αυτόματα. Υπάρχει αποδεδειγμένη γενετική προδιάθεση στην εμφάνιση χηλοειδών καθώς και υψηλή τάση επανεμφάνισης.
Παρουσιάζονται ως σκλησυμένα κομβία, ως πλάκες με τηλαγγειεκτασία που εμφανίζουν ακανόνιστη επέκταση στην περιφερεια δρομείς με τάση ανάπτυξης.
Αρχικά το χρρώμα τους είναι κοκκινωπό έως καφετί κόκκινο, αργότερα λευκό-κοκκινωπό έως το χρώμα της επιδερμίδας.
Δεδομένου ότι οι υπερτροφικές ουλές και τα χηλοειδή είναι καλοήθεις αλλαγές στο δέρμα, η ένδειξη για τη θεραπεία βασίζεται στα συμπτώματα. Αυτό περιλαμβάνει φαγούρα και πόνο, λειτουργικές διαταραχές και αισθητικούς αισθητικούς λόγους που μπορούν να οδηγήσουν σε στιγματισμό και υψηλά επίπεδα πόνου.
Η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να προσαρμόζεται ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος, την τοποθεσία, την ηλικία και τον τύπο της ουλής. Εάν μια επιλεγμένη στρατηγική δεν οδηγήσει στην επιθυμητή επιτυχία μετά από τρεις έως έξι μήνες, η θεραπεία πρέπει να αλλάξει.
Φαρμακοθεραπεία και μη επεμβατική θεραπεία
Τοπική έγχυση γλυκοκορτικοειδών
Βοηθά στη μείωση της υπερβολικής ανάπτυξης ουλών. Συνήθως χρήσιμοποιείται τριαμκινολόνη (TAC) και οι εγχύσεις χαρακτηρίζονται ως επώδυνες
Στην περίπτωση συνδυασμού υπερτροφικών ουλών και χηλοειδών, συνιστάται συνδυασμός με κρυοθεραπεία. Χρησιμοποιείται μετά τη χειρουργική αφαίρεση των χηλοειδών ή μετεγχειρητικά για προφύλαξη εάν υπάρχει γνωστή τάση για υπερτροφικές ουλές. Τα ποσοστά απόκρισης των χηλοειδών ανέρχονται στο 50-100%, ενώ το ποσοστό υποτροπής 9-50%.
Κρυοθεραπεία
Ιδιαίτερα σύντομη θεραπεία όταν συνδυάζεται με TAC για διευκόλυνση της ένεσης.
Κατά κανόνα, είναι απαραίτητη η επανάληψη της διαδικασίας σε διαστήματα τεσσάρων έως έξι εβδομάδων μέχρι την τελική „ισοπέδωση“ της ουλής.
Θεραπεία πίεσης
Η τοπική πίεση μειώνει την τριχοειδή αιμάτωση, επιταχύνει την ωρίμανση του κολλαγόνου και κατ ‘αυτόν τον τρόπο βοηθάει σιγά σιγά στην επιπέδωση της ουλής.
Συνιστάται ιδιαίτερα για μεγάλες ουλές και χηλοειδή ή για ειδικές τοποθεσίες (π.χ. στην περιοχή του αυτιού). Επίσης προφυλακτικώς μετεγχειρητικά στην περίπτωση γνωστών παθολογικών ουλών ή μετά από χειρουργική αφαίρεση υπερτροφικών ουλών ή χηλοειδών (6-24 μήνες).
Ακτινοβολία
ειδικά μετά από χειρουργική αντιμετώπιση χηλοειδών (εντός 24 ωρών μετεγχειρητικά)
Πλάκες σιλικόνης και τζελ σιλικόνης
Iδιαίτερα ισχυρή ως επιπρόσθετη θεραπεία για ενεργές υπερτροφικές ουλές
μετεγχειρητικά για την προφύλαξη μιας de novo ανάπτυξης υπερτροφικών ουλών ή χηλοειδών σε ασθενείς. Χρησιμοποιύνται όπου είναι γνωστή η προδιάθεση κινδύνου καθώς και μετά από χειρουργική θεραπεία υπερτροφικών ουλών ή / και χηλοειδών
Τοπική έγχυση 5-φθοροουρακίλης (5-FU)
μπορεί να ληφθεί υπόψη για ανθεκτικά στη θεραπεία χηλοειδή
Επεμβατική θεραπεία
Η Χειρουργική θεραπεία δεν ενδείκνυται για υπερτροφικές ουλές κάτω του ενός έτους χωρίς τάση και χωρίς αισθητικές παραμορφώσεις. Μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση υπερτροφικών ουλών υπό τάση, άμεση, κυρίως χειρουργική ανακούφιση (ειδικά εάν υπάρχουν ήδη συστολές).
Επίσης έχει ένδειξη στην εκτομή μικρότερων υπερτροφικών ουλών με κοσμητικές διαταραχές που έχουν προκύψει με βάση την εξασθενημένη επούλωση πληγών.
Σε μεγαλύτερα χηλοειδή, μπορεί να συνιστάται πρωτογενής χειρουργική θεραπεία (διαφορετικά μόνο μετά από αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας).
Η χειρουργική θεραπεία συνδυάζεται αρκετές φορές κατά περίπτωση και με συντηρητικές μεθόδους.
Η χρήση Laser δε βρίσκει εφαρμογή ως μονοθεραπεία για τα χηλοειδή. Η χρήση της είναι εναλλακτική θεραπεία στην περίπτωση υπερτροφικών ουλών που δεν είναι πλέον ενεργές, με σχηματισμό συμφύσεων.Συσκευή λέιζερ FPDL (585 ή 595 nm) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μείωση ερυθήματος π.χ. για φρέσκα, πιο αγγειοποιημένα, κοκκινωμένα σημάδια και πιθανώς για τη θεραπεία του κνησμού.
Για να αποφευχθεί ο σχηματισμός χηλοειδών από άποψη ιατρικής τεχνικής, τα ακόλουθα σημεία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διάρκεια της επέμβασης:
- Τομές που ακολουθούν τις γραμμές τάσης του δέρματος
- Συρραφή τραύματος χωρίς τάση
- Κατάλληλο υλικό συρραφής
- Βέλτιστες τεχνικές συρραφής
- Ιδιαίτερη προσοχή σε εκτατικές επιφάνειες
- Αποφυγή μετεγχειρητικών λοιμώξεων στις πληγές
Για την πρόληψη, ο ίδιος ο ασθενής πρέπει:
- Αποφυγή έκθεσης των „φρέσκων ουλών“ σε τάση και πίεση (δηλαδή αποφύγετε τον αθλητισμό για τουλάχιστον 4-8 εβδομάδες ανάλογα με τη θέση της ουλής)
- Προστατέψτε με συνέπεια από τον ήλιο
- Εάν υπάρχει ξαφνική αύξηση στην ανάπτυξη του ιστού της ουλής, επικοινωνήστε με τον/την ιατρό σας το συντομότερο δυνατό
