Εάν μια τοπική φλεγμονή της στοματικής κοιλότητας ή του φάρυγγα εξαπλωθεί στον περιβάλλοντα συνδετικό ιστό, μια συσσώρευση πύου μπορεί να σχηματιστεί και να ενθυλακωθεί. Μιλάμε δηλαδή για σχηματισμό αποστήματος και ανάλογα με την ανατομική τοποθεσία, διακρίνουμε αποστήματα της στοματικής κοιλότητας σε περιοδοντικά και οδοντικά αποστήματα, αποστήματα βάσης γλώσσας, γνάθου, περιαμυγδαλικού αποστήματος (στον συνδετικό ιστό των αμυγδαλών), παραφαρυγγικού αποστήματος (στην περιοχή του τραχήλου) ή οπισθοφαρυγγικού αποστήματος (πίσω από το λαιμό).
Εάν, λίγες μέρες μετά από οξύ πονόλαιμο ή αμυγδαλίτιδα, ο πυρετός συνεχίζει να ανεβαίνει με μονόπλευρη δυσκολία κατάποσης, αντανακλαστικό πόνο στο αυτί και δυσκολία στο άνοιγμα του στόματος, απαιτείται επειγόντως μια επίσκεψη σε ΩΡΛ, ο οποίος θα ξεκινήσει στοχευμένη θεραπεία με αντιβιοτικά (πιθανώς ακόμη και ενδοφλεβίως) και θα αποφασίσει κατά πόσο είναι αναγκαία η χειρουργική παρέμβαση.
Μια φλεγμονή αναπτύσσεται στην περιοχή του στόματος ή οροφάρυγγα ως αποτέλεσμα ενός μικρού και φαινομενικά αβλαβούς τραυματισμού. Αυτός ο τραυματισμός επιτρέπει στα βακτήρια να διεισδύσουν στα βαθύτερα στρώματα ιστού. Συμβαίνουν πυώδεις διεργασίες , κατά τη διάρκεια των οποίων ο ιστός μπορεί να φτάσει στη νέκρωση. Τα παθογόνα είναι βακτήρια, στις περισσότερες περιπτώσεις σταφυλόκοκκοι ή στρεπτόκοκκοι. Συχνά διεισδύουν όταν προϋπάρχουν στα πλαίσια της οδοντικής τερηδόνας. Στην περιοχή του φάρυγγα υπάρχει συχνά φλεγμονή λόγω πυώδους αμυγδαλίτιδας ή φλεγμονής των λεμφαδένων. Ωστόσο, μπορεί επίσης να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα μικρών τραυματισμών στο λαιμό, όπως αυτά που συμβαίνουν κατά τη δίοδο ενός ξένου σώματος.
Η φλεγμονή του εδάφους του στόματος ή του φάρυγγα εκδηλώνεται με σκληρό και οδυνηρό πρήξιμο. Μπορεί να συνοδεύεται από δυσκολίες στην κατάποση, μη δυνατότητα διάνοιξης των γνάθων, πυρετό, γενικό αίσθημα ασθένειας, δύσπνοια και δυσκολία ομιλίας. Στις πρώτες ενδείξεις οξέως πονόλαιμου ή αμυγδαλίτιδας, που ο πυρετός συνεχίζει να ανεβαίνει με μονόπλευρη δυσκολία κατάποσης, αντανακλαστικό πόνο στο αυτί και δυσκολία στο άνοιγμα του στόματος, ο ασθενής πρέπει να επικοινωνήσει άμεσα με χειρουργό κεφαλής τραχήλου. Δεδομένου ότι η ασθένεια είναι πολύ επικίνδυνη και μπορεί γρήγορα να εξελιχθεί σε απειλητική για τη ζωή πορεία, η θεραπεία είναι συνήθως ενδονοσοκομειακή.
Συχνά είναι απαραίτητη πρωτίστως η χειρουργική αντιμετώπιση της στοματικής φλεγμονής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πύλη εισόδου της νόσου και να αφαιρεθεί ο νεκρωμένος ιστός. Συγκεκριμένα, εάν η λοίμωξη είναι προχωρημένη ο προσβεβλημένος νεκρωμένος ιστός πρέπει να αφαιρεθεί πλήρως. Σημαντικό είναι να απομακρυνθούν οι πυώδεις διεργασίες κατά τις οποίες ο ιστός πεθαίνει και υγροποιείται.
Σε κάθε περίπτωση, οι ασθενείς αντιμετωπίζονται με υψηλές δόσεις αντιβιοτικών για να εκριζωθούν τα παθογόνα μικρόβια. Στην περίπτωση προχωρημένης φλεγμονής στο στόμα, στο φάρυγγα ή στο τράχηλο, τα απαραίτητα αντιβιοτικά χορηγούνται συνήθως ενδοφλεβίως. Οι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να τρέφονται με πολτοποιημένα φαγητά για όλη τη διάρκεια της θεραπείας. Η κανονική κατανάλωση τροφής και το μάσημα συχνά δεν είναι δυνατή λόγω του πόνου.
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της κλινικής εικόνας είναι η καλή στοματική υγιεινή. Εάν, παρά την καλή στοματική υγιεινή, τα αιμορραγικά ούλα ή άλλες ανωμαλίες των ούλων ή των στοματικών βλεννογόνων, οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλευτούν έναν οδοντίατρο για να βρουν αιτία για αυτές τις διαδικασίες. Θα πρέπει επίσης να πραγματοποιούνται τακτικές εξετάσεις στον οδοντίατρο. Συνιστάται επίσης να αφαιρέσετε ταρτάρ, εάν είναι απαραίτητο, και να κάνετε επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών.
Εάν εμφανιστούν οδυνηρά, σκληρά πρήγματα στην περιοχή του στόματος ή του λαιμού παρά την τήρηση καλής στοματικής υγιεινής, ο ασθενής θα πρέπει να συμβουλευτεί αμέσως έναν γιατρό, καθώς η γρήγορη δράση είναι πολύ σημαντική στην περίπτωση φλέγματος.